Heeft u algemene vragen over de NDM bacterie? Dan verwijzen we u naar de website van het RIVM.
BRMO is de afkorting van Bijzonder Resistent Micro-organisme. Een micro-organisme
is een andere naam voor bacterie. Iedereen draagt vele soorten bacteriën met zich mee, bijvoorbeeld in de neus, de darmen en op de huid.
In onze darmen wonen vele soorten bacteriën, zoals een E. coli en een Citrobacter. Meestal zijn deze bacteriën gevoelig voor vele soorten antibiotica. Soms wordt een bacterie resistent tegen een antibioticum, waardoor dat antibioticum niet meer werkzaam is tegen de bacterie. In dat geval noemen we de bacterie resistent en kortgezegd: een BRMO. De nu in het ZMC aangetroffen Citrobacter freundii NDM-5 is een BRMO, een antibiotica ongevoelige bacterie
Als we het hebben over NDM, dan bedoelen we een zeldzame resistente bacterie. NDM staat voor: New Delhi Metallo-beta-lactamase. Dit is een eiwit wat resistentie veroorzaakt. Dit NDM-eiwit kan vervolgens in allerlei soorten bacteriën aanwezig zijn, waardoor deze per direct resistent worden. Resistente bacteriën met NDM zijn in Nederland erg zeldzaam. NDM-dragende bacteriën zijn resistent voor vrijwel alle belangrijke antibioticum groepen.
NDM-bacteriën zijn resistent tegen alle gebruikelijke antibiotica. Soms zijn NDM-bacteriën nog gevoelig voor enkele oudere antibiotica. De stam in ZMC is nog behandelbaar met enkele antibiotica.
NDM-bacteriën zijn voor het eerst in India en Pakistan gevonden (2009). Mogelijk zijn de NDM-bacteriën naar Europese ziekenhuizen overgebracht door mensen die een ziekenhuis behandeling ondergingen in India of Pakistan.
Juist in ziekenhuizen verspreiden super resistente bacteriën zich snel. Dit onder andere omdat zich hier veel mensen met een verzwakt afweersysteem bevinden. Daarnaast worden er veel antibiotica voorgeschreven in de ziekenhuizen, waardoor multiresistente en dus ook NDM-bacteriën (ongevoelig voor antibiotica) zich goed kunnen ontwikkelen.
Ook is verspreiding in India en Pakistan opgetreden door onvoldoende hygiënische omstandigheden, zoals bijvoorbeeld rond de drink water voorzieningen. Daar worden dan ook veel resistente bacteriën (inclusief NDM) in aangetroffen. In 2009 werd voor het eerst een patiënt met een NDM-bacterie aangetroffen in een Brits ziekenhuis. Momenteel is in ongeveer 13 Europese landen een NDM-bacterie opgedoken.
De NDM-bacterie is op zich niet gevaarlijk. Mensen kunnen drager zijn zonder dat zij er last van hebben. Bij ernstig verzwakte mensen en mensen die veel antibiotica hebben gebruikt kan de bacterie infecties veroorzaken, met name urineweginfecties. Een infectie met een NDM-bacterie is wel lastiger te behandelen. In Nederland komt de multiresistente bacterie NDM nog weinig voor.
In principe merkt iemand niet dat hij/zij de NDM-bacterie bij zich heeft, dit heet dragerschap. De bacterie bevindt zich over het algemeen in het spijsverteringskanaal, tussen de darmflora, van de mens. Daar levert enkel het dragerschap van resistente bacteriën, zoals de NDM, geen problemen op.
Als een patiënt drager van NDM is, betekent dit dat de NDM-bacterie in de darmflora aanwezig is. Het kan zijn dat dit tijdelijk is, maar het kan ook blijvend zo zijn.
Pas op het moment dat iemand een infectie met een NDM-bacterie ontwikkelt ontstaat er een probleem, namelijk het lastig te behandelen van de infectie. Infecties die kunnen worden veroorzaakt door een NDM-bacterie zijn bijvoorbeeld: urineweginfectie, bloedvergiftiging, longontsteking.
Hoe sneller de NDM- bacteriën worden ontdekt, hoe sneller de juiste behandeling kan beginnen en hoe beter de prognose voor de patiënt is. Behandeling bestaat dan uit behandeling met andere antibiotica dan die normaal gesproken eerste keus zijn.
Er is geen vaccin beschikbaar tegen NDM. Het is ook onwaarschijnlijk dat men deze op korte termijn zal ontwikkelen. Dit omdat er veel verschillende bacteriesoorten zijn die het NDM-gen kunnen verwerven en zo resistent te worden.
NDM-bacteriën worden op dezelfde manier verspreid als andere (darm)bacteriën. Dat is bijvoorbeeld via besmette materialen en via de omgeving.
Overdracht van een NDM-bacterie kan worden voorkomen door eenvoudige hygiënische maatregelen. Dit zijn bijvoorbeeld:
In Nederland wil de overheid verspreiding van antibiotica resistentie tegen gaan. Daarom is het verplicht maatregelen te nemen tegen resistente bacteriën. Over het algemeen zijn resistente bacteriën nog wel te behandelen met het antibioticum carbapenem. Dit doodt bacteriën en is zeer effectief. Bacteriën met het NDM kenmerk zijn ook niet gevoelig voor dit sterke antibioticum, dat maakt het belangrijk verspreiding te voorkomen.
In het Zaans Medisch Centrum is sinds februari 2018 bij verscheidene patiënten een NDM-bacterie aangetroffen. Eén van deze patiënten is mogelijk ten gevolge van de NDM-bacterie overleden. De naam van deze NDM-bacterie is Citrobacter freundii. Er zijn al van af het begin veel extra maatregelen genomen om verspreiding te voorkomen.
In het Zaans Medisch Centrum buigt zich dagelijks een team van deskundigen over de stand van zaken en houdt zich bezig met de juiste maatregelen. Ketenpartners (GGD, ziekenhuizen en verpleegtehuizen in de regio) zijn geïnformeerd.
Het ZMC heeft ook een externe expertgroep ingericht. Hierin zitten verschillende professoren, arts microbiologen en deskundigen infectiepreventie. De expertgroep denkt met ons mee en adviseert en monitort de maatregelen die het ZMC neemt.
Het ZMC voert nauw overleg met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over de situatie in het ZMC.
Er is een extern team ingesteld met experts op het gebied van uitbraken met een NDM-bacterie. Dit externe expertteam monitort de situatie in het het ZMC.
Het ziekenhuis voorziet het landelijk signaleringsoverleg ziekenhuisinfecties en antimicrobiële resistentie (SO-ZI-AMR) regelmatig van actuele informatie. Dit is een overlegstructuur van het RIVM waarin uitbraken met resistente micro-organismen worden gemeld en besproken.
Het ZMC voert nauw overleg met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over de situatie in het ZMC.
Sinds de bacterie is aangetroffen worden gemiddeld 250 patiënten per week gecontroleerd op dragerschap van de NDM-bacterie. Patiënten die eerder in het ziekenhuis zijn opgenomen (2017-2019) worden bij opname gecontroleerd op aanwezigheid van de NDM-bacterie. Ook patiënten die langer dan een week opgenomen zijn worden extra gecontroleerd gedurende de opname en bij ontslag.
In de thuissituatie vormt deze bacterie geen probleem. U kunt gewoon naar het werk en heeft verder sociaal geen beperkingen. U mag gewoon anderen vastpakken, knuffelen en kussen. U kunt gerust met uw partner het bed delen.
In geval dat u zorg ontvangt anders dan in het ziekenhuis, bijvoorbeeld, thuiszorg, fysiotherapie, of woonachtig bent in verzorgings- of verpleeghuis, dan raden wij u wel aan deze zorgverleners te informeren. Zodat zij hun maatregelen kunnen nemen om eventuele verspreiding van resistente bacteriën te voorkomen, zoals het dragen van een schort en handschoenen.
Ja, er zijn dan een paar extra maatregelen nodig. Deze zijn bedoeld om geen overdracht te krijgen van resistente bacteriën naar andere patiënten.
Nee, medewerkers worden niet onderzocht. Daarbij baseert het ZMC zich op nationale en internationale infectiepreventie richtlijnen. Al deze richtlijnen staan op het standpunt dat ziekenhuismedewerkers die betrokken zijn bij de verzorging alsmede als bezoekers/familieleden die contact hebben met de patiënt, NIET gescreend/gecontroleerd moeten worden. Reden hiervoor is dat deze groep mensen geen aantoonbare risicofactoren hebben voor het ‘oppikken’ van deze resistente bacterie, zoals bijvoorbeeld het langdurig gebruiken van antibiotica.
Het ziekenhuis kan gewoon bezocht worden.
De zorg in ons ziekenhuis gaat gewoon door. Ook operaties gaan gewoon door.
Patiënten kunnen gewoon bezocht worden volgens de normale bezoekregeling. Los van deze bacterie is het altijd belangrijk om goed uw handen te desinfecteren met de handalcohol uit de dispenser die op de kamer aanwezig is.
U hoeft zich geen zorgen te maken over eventueel besmettingsgevaar.
Bacteriofagen (kortweg: fagen) zijn virussen die bacteriën kunnen aanvallen. Het zijn de ‘natuurlijke’ vijanden van bacteriën. Ze komen overal voor waar bacteriën zijn, zoals op onze huid en in ons darmstelsel en in de natuur. Net als antibiotica kunnen ze worden ingezet om infecties veroorzaakt door bacteriën te behandelen bij mensen. Dit is een ingewikkeld proces. Het inzetten van de juiste faag is precisiewerk en kost veel tijd. Bacteriofagen zijn daarom niet geschikt voor behandeling van acute infecties. Daarenboven is de werkzaamheid bij mensen niet afdoende wetenschappelijk onderbouwd. Kijk voor meer informatie op de website van het RIVM.
In het ZMC vinden we de NDM-bacterie incidenteel in de riolering. Dat is niet bijzonder, want in alle Nederlandse ziekenhuizen zijn resistente bacteriën (inclusief NDM) te vinden in de riolering. Wij onderzoeken nu of er mogelijk problemen met de riolering zijn, waardoor de bacterie zich af en toe vanuit de riolering kan verspreiden. Onze inspanningen en onderzoek zijn er nu op gericht dat probleem te verhelpen. Daar maken wij goede stappen in.
Bacteriofagen kunnen daar niets aan bij dragen. Er is geen wetenschappelijk onderzoek beschikbaar naar het effect van bacteriofagen op bacteriën in riolering. Het zou dan een experimentele setting zijn en daar kiest het Zaans Medisch Centrum, op advies van het NDM-expertteam, nu niet voor.
Wij hebben op dit moment geen patiënten die behandeld moeten worden voor een infectie met de NDM-vormende bacterie. Wanneer dat wel het geval zou zijn, hebben we nog enkele (reserve-) antibiotica achter de hand. Er is nu dus geen noodzaak om te proberen bacteriofagen in te zetten voor behandeling.
In Nederland wordt op dit moment in toenemende mate onderzoek gedaan naar het inzetten van bacteriofagen voor behandeling van infecties. Het ZMCm vindt het ook belangrijk dat dit onderzoek goed en gedegen wordt uitgevoerd. Er zijn op dit moment nog geen wetenschappelijke studies die aantonen dat bacteriofagen duidelijk effectief zijn. Ook in het ZMC staan wij wel positief tegen over dit onderzoek.
Wij worden geadviseerd door een zeer deskundig team van landelijke experts die van alle innovaties en ontwikkelingen op de hoogte zijn. Binnen dit team is ook voldoende kennis aanwezig inzake de al-dan-niet overweging voor inzetbaarheid van bacteriofagen.
Nee, dat is niet het geval. Het afval wordt eerst vermalen tot pulp. Via de riolering wordt de pulp getransporteerd naar de zuiveringsinstallatie van het ZMC. Door middel van verschillende zuiveringsstappen en filters wordt het vaste materiaal gescheiden van het water. Het vaste materiaal wordt afgevoerd in containers en belandt niet in het openbare riool. Het gerecycled water wordt geloosd op het riool.
