Naast patiëntenzorg doet het ZMC ook wetenschappelijk onderzoek en promoveren medewerkers. In de publicatielijst vind je een overzicht van alle publicaties die in 2022 verschenen. Op deze pagina lichten we een aantal onderwerpen uit.
13 maart 2023
Astronauten hebben tijdens ruimtevluchten vaak last van vaak ernstige hoofdpijn. Dit terwijl ze voor en na de vlucht geen last hadden van hoofdpijn. Dit blijkt uit een studie van het Space Headache Research Team van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Het onderzoek is in maart 2024 online gepubliceerd in Neurology®, het vaktijdschrift van de Amerikaanse neurologen. Hoofdonderzoeker is Ron van Oosterhout, in het dagelijks leven neuroloog in het Zaans Medisch Centrum.
Ron van Oosterhout, neuroloog
Van Oosterhout: “Bij in totaal 66 astronauten van de European Space Agency (ESA), de Amerikaanse National Aeronautics and Space Administration (NASA) en andere ruimtevaartorganisaties werden gegevens verzameld over het voorkomen en de presentatiewijze van hoofdpijnen tijdens ruimtevluchten, en of er oorzakelijke factoren waren aan te wijzen. Meer dan 90% van de deelnemende astronauten had tijdens hun ruimtevlucht meerdere aanvallen van vaak invaliderende hoofdpijn en begeleidende verschijnselen.”
Het onderzoek bevestigt eerdere vermoedens dat invaliderende spanningshoofdpijnen en migraine aanvallen kunnen optreden tijdens ruimtevluchten. Over de mogelijke oorzaak zegt van Oosterhout: "Veranderingen in zwaartekracht tijdens ruimtevluchten beïnvloeden de functie van het lichaam en de hersenen. Bij gewichtloosheid moet het gehoor- en evenwichtssysteem in de hersenen zich aanpassen aan het contrast tussen verwachtte en daadwerkelijk ontvangen signalen. Dit kan met name in de eerste fase van een ruimtevlucht bewegingsziekte geven. Hoofdpijn wordt hier vaak bij gerapporteerd. In latere fases van een ruimtevlucht kan hoofdpijn mogelijk ontstaan door druktoename in de hersenen."
Vervolgonderzoek zal zich moeten richten op behandeling en voorkómen van Space Headache en of de oorzakelijke mechanismen hiervoor ook een rol spelen bij migraine en spanningshoofdpijn op aarde.
Lees hier het artikel Neurology®
31 oktober 2023
Op 27 oktober 2023 verdedigde Hooker met succes zijn proefschrift aan de Vrije Universiteit Amsterdam (Amsterdam UMC). De gynaecoloog is al meer dan tien jaar werkzaam in het ZMC en tijdelijk lid van de raad van bestuur.
.jpg)
Hooker vertelt: “Verklevingen in de baarmoeder na een miskraamcurettage (het weghalen van zwangerschapsweefsel) zijn helaas een veelvoorkomend probleem. Ze veroorzaken onder meer menstruatieproblemen, verminderde vruchtbaarheid en herhaalde miskramen. Uit mijn eerdere onderzoek blijkt dat bijna 1 op de 5 vrouwen last heeft van verklevingen na een miskraam. Bijna de helft van die verklevingen zijn matig tot ernstig. Bij meerdere miskramen waarbij het zwangerschapsmateriaal is weggehaald, neemt het risico op verklevingen toe vooral na operatieve ingrepen (curettages).
We onderzochten een manier om die verklevingen te verminderen en ontdekten dat het inbrengen van hyaluronzuur (bij vrouwen vaak bekend om zijn vocht inbrengende effect voor de gezichtshuid) leidt tot een vermindering van het aantal én de ernst van verklevingen na een miskraamcurettage. Na een curettage mét hyaluronzuur waren er bovendien na een jaar significant meer volbrachte zwangerschappen.”
Lees hier de Nederlandse samenvatting van het proefschrift.
25 april 2023
Op 20 en 21 april vonden de Internistendagen 2023 plaats in Maastricht. ZMC arts in opleiding tot medisch specialist (AIOS) Ewoud Baarsma werd uitgenodigd om een lezing te houden in het kader van de Dr. C.J. Roosprijs voor beste proefschrift van de NIV. Ewoud ging er met de tweede prijs vandoor, waarvoor onze hartelijke felicitaties!
.jpg)
We stelden Ewoud een aantal vragen over zijn proefschrift waarin hij o.a. onderzoekt of de manier waarop we Lymeziekte met tests aantonen, verbeterd kan worden, en waarin hij onderzoek doet naar het vóórkomen en de impact van langdurige klachten voor patiënten.
4 augustus 2022
In het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde is een artikel gepubliceerd met een casus over het Cogan-Syndroom door ZMC neuroloog Ron van Oosterhout, KNO-arts Joep Stroomer en internist-allergoloog-immunoloog Rik Rösken.
Het artikel beschrijft dat, alhoewel het Cogan-syndroom een zeldzame aandoening is, het moet worden overwogen zodra er sprake is van een combinatie van een oogontsteking en binnenoorproblemen. Een multidisciplinaire aanpak draagt bij aan een snelle diagnostiek en adequate behandeling met immunosuppressiva. Tijdige herkenning bij eerste presentatie en bij nieuwe opvlammingen leidt tot een grotere kans op geheel of gedeeltelijk herstel van klachten.
Leer hier het artikel: Duizeligheid en een oogontsteking: het Cogan-syndroom | Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (ntvg.nl)
12 juli 2022
Onze Wetenschapsavond is een jaarlijks terugkerend initiatief waarbij aandacht wordt besteed aan wetenschappelijk onderzoek in of samen met het Zaans Medisch Centrum. Dit jaar was Anna Rojer, anios interne, de voorzitter van deze avond.
.jpg)
De Wetenschapsbokaal werd uitgereikt door Robert Jan Derksen, voorzitter van de Wetenschapscommissie en opleider heelkunde. Deze felbegeerde bokaal ging dit jaar naar haio (huisarts in opleiding) Ruud Raijmakers. Hij presenteerde de uitkomsten van zijn onderzoek naar Immunopathologie bij chronische vermoeidheid met daarin aandacht voor het chronisch vermoeidheidssyndroom en Q-koortsvermoeidheidssyndroom.
Ewoud Baarsma, aios interne, won de Publieksprijs met zijn bijdrage: Chronische Lyme waarin ook aanbevelingen voor andere vakgebieden werden gedaan. Het was een avond met veel kruisbestuiving tussen de verschillende specialismen, afgesloten met een heerlijk buffet.
4 februari 2022
Deze maand gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift Regional Anesthesiology & Pain Medicine: de resultaten van onze multicenter studie naar de optimale dosering van een ruggenprik met Chloroprocaine bij knie kijkoperaties. Een dosering die niet onnodig hoog is, zorgt ervoor dat patiënten na de ingreep op de dagopname snel weer kunnen mobiliseren en dus eerder met ontslag kunnen.
De studie werd geïnitieerd vanuit het ZMC en is tevens uitgevoerd in het Maasstad ziekenhuis. In de onderzoekslijn ‘Perioperative Medication Management’ is het de follow-up studie van de in 2019 gepubliceerde SPACE studie. De resultaten werden al eerder gepresenteerd op een internationaal anesthesiologie congres.
De vruchtbare samenwerking tussen verschillende vakgroepen en met andere ziekenhuizen heeft geleid tot dit mooie eindresultaat. Via deze weg wil ik dan ook graag nogmaals alle enthousiaste collega’s bedanken van de preoperatieve screening, dagopname, holding/recovery, klinische farmacie, anesthesiemedewerkers, OK-verpleegkundigen, orthopeden en anesthesiologen.
20 december 2021
Recent is in één van de meest toonaangevende Amerikaanse tijdschriften (Journal of Shoulder & Elbow Surgery, RRT) een nieuwe operatietechniek gepubliceerd, deze is in het Zaans Medisch Centrum bedacht! 
Het gaat hierbij om een techniek waarbij een gebroken schouderkop, die ook nog uit de kom is, veilig uit de voorste okselplooi terug kan worden gehaald zonder schade aan te richten aan de zenuwen en bloedvaten die daar lopen. Daartoe wordt een botblokje met daaraan twee buigpezen van de arm losgemaakt en omgeslagen om zo bij de eronder gelegen kop te komen. Daarnaast kan het botblokje gebruikt worden om het beschadigde kommetje mee te repareren.
De Latarjet techniek is al een bestaande techniek bij chronisch instabiele schouders, maar in de acute situatie was dit nog nooit beschreven.
11 november 2021
Op donderdag 28 oktober heb ik met veel plezier mijn proefschrift, getiteld “Physical (in)activity, nutritional status and muscle status in older adults: Towards objective assessment in clinical practice” mogen verdedigen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. 
Ouder worden gaat helaas vaak gepaard met een toename van ziekten. Een gezondheidsdomein dat specifiek aandacht verdient is de spierstatus, o.a. door de relatie met fysiek functioneren en de mogelijkheid om onafhankelijk te blijven. In het algemeen is het bekend dat ziekten kunnen worden voorkomen, vertraagd of zelfs behandeld door middel van een gezonde levensstijl. Mijn proefschrift onderschrijft dat objectief gemeten fysieke activiteit en voedingsstatus inderdaad belangrijke potentiële aangrijpingspunten zijn om de spierstatus te verbeteren, zelfs bij kwetsbare ouderen. In vervolgonderzoek is het van belang om deze factoren objectief te meten, zodat we de exacte impact van aanpassingen in de fysieke activiteit en voedingsstatus op spierstatus kunnen bepalen.
Link naar proefschrift
16 augustus 2021
Onlangs werd een artikel over simulatietraining voor laparoscopische chirurgie gepubliceerd in het journal "Surgery". De studie waarover dit artikel gaat, kwam tot stand na het promotietraject van Sem naar "Objectieve beoordeling van technische vaardigheden voor minimaal invasieve chirurgie".
Sem: In een samenwerking tussen het Amsterdam UMC en de TU Delft heb ik gewerkt aan de ontwikkeling van de nieuwe oefenbox. Door middel van een simulator voorzien van sensoren ontvingen de cursisten feedback op de weefselbehandeling en behendigheid met instrumenten.
Uit de resultaten bleek sprake van een groot verschil in het niveau van technische vaardigheid tussen chirurgen in opleiding. Door directe feedback na elke oefening, in plaats van aan het eind van de cursus, werden de cursisten in staat gesteld om tijdig bij te sturen, om zo de vooraf gestelde doelen toch te kunnen te behalen. Tevens kan door middel van deze metingen worden geëvalueerd of de chirurg in opleiding aan het einde van de training over het juiste niveau van technische vaardigheden beschikt om veilig te opereren."
Sinds 2018 worden alle eerstejaars AIOS chirurgie in de opleidingsregio's van het Amstedam UMC op deze manier getraind. Dit jaar zal deze technische innovatie ook worden toegepast in andere trainingen voor laparoscopie en robot-geassisteerde chirurgie en zal ook het onderzoek hiernaar worden voortgezet.
28 juni 2021
Op dinsdag 8 juni organiseerden de Amsterdam Medical Student journal, het.jpg)
KNMG district Amsterdam/Noord-Holland en de Stichting Martinus van Marum de tweede editie van het Nicolaes Tulp Symposium.
Anios gynaecologie Wenneke van Weelden won de AMSj Onderzoeksprijs met haar onderzoek naar vitamine B12 en foliumzuurstatus bij zwangere vrouwen met obesitas. ‘De omvang en diepte van jouw onderzoek maken het verschil’, vertelde jurylid Jurgen Seppen aan de stralende laureaat. Lees hier meer
11 juni 2021
Afgelopen donderdag, 3 juni, heb ik met veel plezier mijn proefschrift, getiteld “Improving the standard of care in glioblastoma: novel diagnostic and therapeutic approaches”, verdedigd aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU Amsterdam). Het was een fantastische en onvergetelijke dag!
Het glioblastoom is een kwaadaardige en ongeneeslijke vorm van hersenkanker bij volwassenen. De huidige behandeling voor patiënten met een glioblastoom bestaat uit een operatie, gevolgd door bestraling met (aanvullende) chemokuren. Helaas groeit het kwaadaardige gezwel in vrijwel alle gevallen weer terug. Daarom is er dringend behoefte aan een betere behandeling voor patiënten met een glioblastoom.
In dit proefschrift werden nieuwe, veelbelovende behandelingen onderzocht op hersenkankercellen en in proefdieren in het laboratorium. Daarnaast hebben wij een alternatieve doseringsschema van bestaande anti-kankermiddelen onderzocht in patiënten met een glioblastoom. Deze nieuwe, veelbelovende behandelstrategieën verdienen aandacht in vervolg onderzoek.
Het proefschrift is hier te vinden
